گرماژ کاغذ چیست و چگونه محاسبه می شود؟

اگر جز تولیدکنندگان و یا خریداران کاغذ باشید حتما تا به حال به واژه گرماژ برخورد کرده‌اید. گرماژ کیفیت و ضخامت کاغذ را نشان می‌دهد و مهمترین نکته‌ای است که باید در زمان سفارش و خرید کاغذ به آن توجه کرد. هرچه گرماژ کاغذ بالاتر باشد، قیمت آن بیشتر است و دوام و استحکام بالاتری نیز دارد.

ما در این مقاله قرار است با مفهوم گرماژ، اهمیت انتخاب کاغذ با گرماژ مناسب، فرمول محاسبه آن و نهایتا گرماژ انواع کاغذ و مقوا صحبت کنیم. پس اگر در صنعت چاپ و کاغذ فعالیت دارید و یا می‌خواهید در این باره اطلاعات مفیدی کسب کنید حتما تا انتهای این مطلب با مجموعه آی آر چاپ همراه باشید.

گرماژ کاغذ چیست؟

پیش از هر چیز قصد داریم ابتدا معنی کلمه گرماژ را بررسی کرده و با آن بیشتر آشنا شویم سپس به سراغ گرماژ کاغذ می‌رویم. گرماژ به معنی جرم یا چگالی یک جسم به ازای حجم واحد آن است. گرماژ در واقع همان کلمه Grammage در زبان انگلیسی می‌باشد. GSM نیز واحد اندازه‌گیری گرماژ است که گرم بر متر مربع بوده و خلاصه شده عبارت Grams Per Square Meter می‌باشد. احتمالا الان می‌توانید حدس بزنید منظور از گرماژ کاغذ چیست. گرماژ کاغذ نشان دهنده چگالی کاغذ یا وزن پایه آن است که بر اساس یک متر مربع از آن ورق کاغذ سنجیده می‌شود.

اهمیت گرماژ برای چاپخانه‌ها

همانطور که می‌دانیم کاغذ مصارف مختلفی دارد و به همین دلیل با گرماژهای مختلفی تولید می‌شود. دانستن این موضوع که کاغذ مورد نیاز را با چه گرماژی تهیه کنیم بسیار ضروری است چون خرید کاغذ نامناسب آن هم با حجم زیاد می‌تواند بودجه کسب و کارها را هدر بدهد. از آنجا که چاپخانه‌ها در حوزه چاپ و تبلیغات، سفارشات بسیار متنوعی از مشتریان خود دریافت می‌کنند بهتر است با انواع گرماژ کاغذ آشنا باشند تا هم کاغذ ایده‌آلی تهیه کنند و هم بتوانند مشتریان خود را برای انتخاب کاغذ مناسب راهنمایی کنند. مثلا کاغذ تحریر با گرماژ 100 (کاغذ تحریر 100 گرمی) گزینه مناسبی برای چاپ بروشور تبلیغاتی و کاتالوگ است.

بیشتر بخوانید: مهم ترین تفاوت تراکت و بروشور در چیست؟

استاندارد جهانی گرماژ

تمامی کمیت ها دارای یک استاندارد جهانی هستند که باید در تمامی کشورهای دنیا رعایت شود و گرماژ نیز از این قاعده مستثنی نیست. خوب است بدانید سازمان بین المللی استانداردسازی که به آن به اختصار ایزو می‌گویند، سازمان اصلی تعیین کننده این استانداردهای جهانی می‌باشد. استاندارد جهانی تعریف شده برای گرماژ کاغذ، ایزو 536 (ISO 536) می‌باشد که سند اصلی گرماژ کاغذ بوده و انتشار آن به اواخر سال 2019 برمی‌گردد. در ایزو 536 استانداردهای جهانی و یکسان برای تعیین گرماژ کاغذ مطرح شده است.

نحوه محاسبه گرماژ کاغذ

گرماژ برابر است با جرم کاغذ بر اساس گرم تقسیم بر مساحت آن بر اساس متر مربع ضرب در عدد یک میلیون که از طریق فرمول زیر قابل محاسبه است:

G=(M/A) × 1000000

در خصوص علائم اختصاری موجود در این فرمول باید بگوئیمG  گرماژ کاغذ، M جرم کاغذ بر حسب گرم و A نیز مساحت کاغذ بر حسب میلی متر مربع است.

از آنجا که در این مطلب می‌خواهیم راجع به انواع گرماژ مقوا نیز توضیح دهیم بد نیست با طریقه محاسبه گرماژ مقوا نیز آشنا شوید. مقوا یک کاغذ چند لایه است که به دلیل همین چند لایه بودن ضخامت بیشتری از کاغذ دارد. گرماژ مقوا طبق فرمولی که در ادامه آورده‌ایم اندازه‌گیری می‌شود.

G=(M/A) ×106

گرماژ انواع کاغذهای چاپی

کاغذهای موجود در بازار بر اساس گرماژ به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند:

بیشتر بخوانید: معرفی انواع کاغذ برای چاپ

• گرماژ کاغذ تحریر

می‌توان گفت کاغذ تحریر معروف‌ترین نوع کاغذ است که همه روزانه با آن سروکار داریم. این کاغذ برای چاپ کتب مختلف و همچنین استفاده در چاپگرهای اداری و انواع کاتالوگ و بروشورهای تبلیغاتی کاربرد فراوانی دارد. خود کاغذ تحریر دارای گرماژهای متنوعی از 70 تا 120 گرم است که هر یک در بخش‌های مختلفی مصرف می‌شوند.

• گرماژ کاغذ کرافت

کاغذی که در صنایع بسته‌بندی استفاده می‌شود عمدتا کاغذ کرافت است چون به دلیل چند لایه بودن، دارای استحکام و مقاومت بالایی است، می‌تواند وزن بسته را تحمل کند و به راحتی پاره نمی‎شود. گرماژ کاغذ کرافت حدودا بین 180 تا 500 گرم است و در دو رنگ های قهوه ای و سفید در بازار موجود است.

• گرماژ کاغذ پلاستیکی

کاغذ پلاستیکی از جنس لاتکس ساخته می‌شود به همین دلیل قیمت بالائی دارد. کاغذ پلاستیکی به دلیل جنسی که دارد ضد آب است، قابل شستشو می‌باشد و به راحتی پاره نمی‌شود. این کاغذ را در گرماژ بین 250 تا 300 تولید می‌کنند و بیشترین کاربرد آن در چاپ کتاب کودک است.

• گرماژ کاغذ گلاسه

کاغذهای گلاسه از قدیم به نام کاغذهای روغنی هم شناخته می‌شوند. از این نوع کاغذ برای انتشار کتاب‌های نفیس تمام رنگی و چاپ بروشورهای تبلیغاتی حرفه‌ای استفاده می‌کنند. گرماژ کاغذ گلاسه حدودا 135 است.

بیشتر بخوانید: ایده هایی برای بروشورهای چند صفحه ای جذاب

• گرماژ کاغذ روزنامه

کاغذهای روزنامه بسیار سبک وزن هستند و با گرماژ 55 تولید می‌شوند. کاغذ روزنامه در رده کاغذهای نازک قرار دارد.

• گرماژ کاغذ بریستول

کاغذ بریستول همان کاغذی است که در ساخت پاکت‌های پستی از آن استفاده می‌شود و در واقع نوعی مقوای سبک به حساب می‌آید. گرماژ این کاغذ حدودا 145 است.

گرماژ انواع مقوا

همانطور که در بالا گفته شد مقوا در واقع یک کاغذ چند لایه است و مانند کاغذ نیز در گرماژهای متفاوتی تولید می‌شود. با توجه به اینکه عمدتا مقوا از کاغذ ضخامت بیشتری دارد، عدد گرماژ مقوا نسبت به کاغذ بالاتر است. در ادامه به چند مدل مقوای پرکاربرد و بیان گرماژ هریک از آن‌ها می‌پردازیم.

• گرماژ مقوای گلاسه

مقوای گلاسه یا روغنی یکی از مقواهای بسیار پرکاربرد در بسته‌بندی محصولات سبک وزن است از جمله دارو و تی‌بگ. ساخت آن به شکلی است که معمولا هر دو طرف آن صاف و براق است. درباره رنگ مقوای گلاسه نیز باید گفت در رنگ سفید تولید می‌شود و به همین دلیل قابل بازیافت است. گرماژ این مقوا بین 200 تا 300 است.

• گرماژ مقوای گریس گارد

گریس گارد با گرماژ بین 300 تا 500 گرم، از مقواهای مرغوب به حساب می‌آید و چون از مواد اولیه با کیفیت ساخته می‌شود مانند مقوای روغنی قابل بازیافت نیز هست. از گریس گارد در بسته بندی انواع و اقسام خوراکی‌ها از جمله نان، غذاهای منجمد، میوه، سبزیجات، میگو و ... استفاده می‌شود.این مقوا به گونه ای تولید می‌شود که روی آن یک لایه محافظ جهت جلوگیری از تماس مستقیم با محصولات داخل بسته‌بندی کشیده می‌شود.

• گرماژ مقوای پشت طوسی

از آن‌جا که مقواهای پشت طوسی از مقواهای بازیافت شده تولید می‌شوند بهداشتی نیستند و باید این موضوع را حتما مدنظر قرار دهید تا برای بسته‌بندی محصولات دارویی و خوراکی از آن استفاده نکنید. گرماژ این مقوا با توجه به نوع کالایی که در بسته بندی قرار می‌گیرد و وزن آن، متغیر است و می‌تواند بین 180 تا 500 باشد. تناسب گرماژ کاغذ یا همان ضخامت آن با وزن محصولات داخل جعبه، مهمترین نکته ای است که باید به آن توجه کنید تا از پارگی کارتن و مقوا بر اثر تحمل وزن خیلی بالا جلوگیری شود.

• گرماژ مقوای پشت سفید

همانطور که از اسم این مقوا مشخص است، تنها سطح داخلی آن سفید رنگ است و به همین دلیل در بسته بندی محصولات آرایشی بهداشتی و خوراکی مصرف زیادی دارد. اگر هر دو طرف مقوا سفید رنگ باشد به آن ایندربرد گفته می‌شود. گرماژ مقوای پشت سفید بین 180 تا 500 گرم است و با توجه به وزن محصولی که بسته بندی می‌شود باید گرماژ مناسب را انتخاب کنید.

تفاوت گرماژ کاغذ و مقوا

تا اینجای مطلب با تعریف گرماژ و مقوا به خوبی آشنا شدید بنابراین دیگر می‌دانید که گرماژ مقوا از کاغذ بیشتر است. مقوا ضخامت بیشتری نسبت به کاغذ دارد و از آنجا که وزن آن به مراتب بالاتر است گرماژ بیشتری نیز خواهد داشت. به بیان دیگر گرماژ یک مقوا از کاغذی با همان ابعاد بیشتر است.

کدام گرماژ کاغذ برای ما مناسب است؟

بهتر است قبل از خرید کاغذ و یا ثبت سفارش محصولات چاپی و تبلیغاتی با انواع کاغذ و گرماژهای آنها به خوبی آشنا باشید تا بهترین انتخاب را داشته باشید. در ادامه به تعدادی از گرماژهای رایج و پرمصرف اشاره خواهیم کرد.

• گرماژ بین 80-120

کاغذهای مورد استفاده در پرینترهای اداری و کاغذهایی که در سازمان‌ها، ادارات و هچنین برای تولید انواع دفتر و دفترچه‌های تحریر، چاپ تراکت و بروشور مورد استفاده قرار می‌گیرند، دارای گرماژ بین 80 تا 120 هستند. این کاغذ نه خیلی نازک است و نه خیلی ضخیم.

• گرماژ بین 130-170

از این کاغذ بیشتر برای تولید جلد مجله، کتاب، دفتر و دفترچه استفاده می‌شود چون دارای ضخامت بیشتر و استحکام بالاتر می‌باشد. همچنین مقواهای بسته‌بندی  برای محصولاتی که خیلی وزن سنگینی ندارند با همین گرماژ تولید می‌شود.

بیشتر بخوانید: همه چیز درباره چاپ دفترچه یادداشت تبلیغاتی

• گرماژ بین 200-300

برای تولید محصولات چاپی مانند کارت ویزیت یا بروشورهای باکیفیت و ضخیم از کاغذهایی با این محدوده گرماژ استفاده می‌شود. حداکثر گرماژ کاغذهای مورد استفاده در روش چاپ دیجیتال و افست 300 گرم است.

• گرماژ بین 300-400

با توجه به گرماژ بالای این کاغذ، می‌توان آن را در دسته مقواها نیز قرار داد که در تولید پوشه‌های کاغذی، کارت پستال و برچسب‌های مختلف کاربرد دارد. محصول نهایی ساخته شده با این کاغذ بسیار مستحکم است و دوام زیادی دارد و نیز دارای یک ظاهر جذاب و باکیفیت است.

• گرماژ بالای 400

قیمت این کاغذ از تمامی مدل‌های گفته شده بالاتر است به همین دلیل در مصارف خاصی از جمله چاپ کارت ویزیت‌های گران‌قیمت استفاده می‌شود.

با توجه به آنچه تاکنون گفته شد اهمیت این موضوع روشن شده که انتخاب کاغذ یا مقوا با گرماژ مناسب در کیفیت نهایی محصولات ساخته شده نقش مهمی دارد. ما به شما پیشنهاد می‌کنیم قبل از ثبت سفارش انواع محصولات، با مشاوران حرفه ای ما در مجموعه آی آر تماس بگیرید و راهنمایی‌های لازم درباره گرماژ مناسب را دریافت نمایید. کارشناسان خبره تیم آی آر در تمامی روزهای هفته و بصورت شبانه روزی آماده پاسخگوئی به سوالات شما هستند.

مطالعه مقالات زیر پیشنهاد می شود:

• تفاوت RGB و CMYK و کاربردشان در چاپ
• معرفی چاپ یووی UV و کاربردهای آن
• تفاوت بین لیبل گلاسه و مات در چیست؟
• مزایا و نحوه چاپ دستگاه ریسوگراف
• لمینیت کاغذ چیست؟ انواع ، مزایا و موارد استفاده آن در چاپ
• لمینیت گرم و سرد چه تفاوت هایی دارند؟